Günlük İlhamlar Yazılar

Kapitalist Yaklaşım: Bilimsel Bir Merakla Ekonomik Dünyanın Kalbine Yolculuk İnsanlık tarihi boyunca en temel sorulardan biri hep aynı kaldı: “Kaynakları nasıl paylaşacağız ve nasıl çoğaltacağız?” Bu sorunun cevabını ararken şekillenen ekonomik sistemlerden biri de kapitalizm oldu. Bugün küresel ekonominin en baskın modeli olarak kabul edilen bu yaklaşım, yalnızca ekonomik bir sistem değil, aynı zamanda toplumsal ilişkilerimizi, değer yargılarımızı ve günlük yaşam biçimimizi şekillendiren bir düşünce biçimidir. Gelin, “kapitalist yaklaşım nedir?” sorusuna bilimsel bir merakla, ancak herkesin anlayabileceği bir dille birlikte bakalım. — Kapitalist Yaklaşım Nedir? En temel tanımıyla kapitalist yaklaşım, üretim araçlarının (fabrika, sermaye, toprak vb.) özel mülkiyet altında olduğu…

Bariyerli Geçit Nedir? Tarihsel Bir Perspektif Bir tarihçi olarak, toplumların yaşam biçimlerini şekillendiren en küçük ayrıntıların bile ne kadar önemli olduğunu fark ediyorum. Özellikle ulaşım altyapısındaki değişiklikler, toplumsal hayatı doğrudan etkileyen dönüşümlerin simgelerindendir. Bugün, her gün geçtiğimiz yol, köprü ve geçitler, geçmişin izlerini taşıyan somut yapılardır. Bariyerli geçitler de bu yapılar arasında önemli bir yer tutar. Peki, bariyerli geçit nedir ve nasıl bir evrim geçirmiştir? Geçmişten günümüze, toplumsal ve teknolojik dönüşümle birlikte nasıl şekillenmiştir? Bu yazıda, bu sorulara tarihsel bir bakış açısıyla cevap vermeye çalışacağım. Bariyerli Geçitlerin Tarihsel Kökeni Bariyerli geçitlerin ilk ortaya çıkışı, demir yollarının yaygınlaşmaya başlamasıyla 19. yüzyılın…

Bir Eğitimcinin Gözünden Finansal Okuryazarlık: Banka Hesap Bilgileri Nasıl Alınır? Öğrenme, insanın kendini yeniden inşa etme sürecidir. Bir eğitimci olarak her zaman inanmışımdır ki, öğrenme yalnızca bilgi edinmek değil, yaşamı anlamlandırma çabasıdır. Bugün bu çaba, artık sınıf duvarlarını aşmış, finansal dünyaya kadar uzanmıştır. Dijital çağda birey, yalnızca okuma-yazmayı değil; aynı zamanda finansal okuryazarlığı da öğrenmek zorundadır. “Banka hesap bilgileri nasıl alınır?” sorusu, yüzeyde basit bir teknik bilgi gibi görünse de, aslında modern insanın ekonomik bilincine açılan bir kapıdır. Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü ve Finansal Bilinç Pedagojik açıdan bakıldığında, öğrenme bir farkındalık yolculuğudur. Paulo Freire’nin “özgürleştirici eğitim” anlayışında olduğu gibi, birey bilgiyi…

Şu an sana, bir televizyon dizisinin bitip bitmediğini sormaktan çok daha fazlasını, hepimizin kalbine dokunan bir hikâyeyi anlatmak istiyorum. Çünkü “Kanunsuz Topraklar” yalnızca bir dönem dizisi değildi; emeğin, aşkın, adalet arayışının ve kararlarımızın bedellerinin iç içe geçtiği bir hatırlatma gibiydi. Peki “Kanunsuz topraklarda dizisi bitti mi?” Evet, bu yolculuk 9 Şubat 2022’de yayımlanan 16. bölümle resmen kapandı; hikâye ekranlara veda etti. :contentReference[oaicite:0]{index=0} Kanunsuz Topraklar Bitti mi? Sorunun Kalbine İnen Samimi Bir Giriş Bu soruyu sorarken aslında hepimiz aynı şeyi merak ediyoruz: Neden bazı hikâyeler zihnimizde yaşamaya devam eder? “Kanunsuz Topraklar”, Zonguldak’ın kömür karası sokaklarından gelip içimizde bir yerlere yerleşti. Final…

Terim Anlam Tam Olarak Nedir? Edebiyatın Dili Üzerine Bir Yolculuk Bir edebiyatçı için kelimeler yalnızca iletişim aracı değil, dünyalar kuran varlıklardır. Her sözcük, tarih boyunca katman katman anlamlar biriktirir; her kullanım, bir bağlam yaratır. Bu nedenle, bir kelimenin anlamı yalnızca sözlükteki tanımında değil, onun hangi sahnede, hangi duyguyla söylendiğinde gizlidir. Ancak terim anlam dediğimiz kavram, bu çoklu anlamlar arasında disipline edilmiş, sınırları belirli bir anlam düzlemine işaret eder. Edebiyatın çok yönlü evreninde, terim anlam hem bir sınır hem de anlamın güvenli limanıdır. Terim Anlamın Tanımı: Dilde Bilginin Katılaşmış Hali Terim anlam, bir kelimenin belirli bir bilim, sanat ya da meslek…

Kan Davaları Devam Ediyor mu? Gelenek, Gerçeklik ve Değişimin Hikâyesi Bazı konular vardır ki geçmişten bugüne taşınır, kuşaktan kuşağa aktarıldıkça şekil değiştirir ama tamamen kaybolmaz. “Kan davaları devam ediyor mu?” sorusu da tam olarak böyle bir meseledir. Bir zamanlar filmlerde, romanlarda ya da tarih kitaplarında okuduğumuz bu kanlı hesaplaşmalar, acaba bugün hâlâ hayatlarımızın bir yerinde var mı? Gelin, hem verilerle hem de gerçek insan hikâyeleriyle bu sorunun cevabını birlikte arayalım. Kan Davası: Bir Kültürün Gölgesinde Büyüyen Kavram Kan davası, en basit tanımıyla bir kişinin öldürülmesinin ardından mağdur ailenin intikam alma amacıyla failin veya ailesinin bir ferdini öldürmesiyle başlayan, kuşaklar boyu…

Bir Hikâyeyle Başlayalım… Kamu Düzenini Ne Sağlar? Empatiyle Stratejinin Dansı Bir sonbahar sabahıydı. Şehrin üzerini ince bir sis örtmüş, sokaklar sessizliğe bürünmüştü. İnsanlar aceleyle işlerine giderken, bir parkın köşesinde iki eski dost buluşmuştu. Ayşe, yıllardır sosyal hizmetlerde çalışan bir psikolog; Murat ise emniyette görev yapan bir strateji uzmanıydı. İkisi de kamu düzeni üzerine farklı bakış açılarına sahipti. Fakat o sabah, birbirlerinden öğrenecek çok şeyleri olduğunu fark ettiler. Empatinin Gücü: Ayşe’nin Dünyası Ayşe, kahvesinden bir yudum aldı ve derin bir nefes verdi. “Murat,” dedi, “düzeni yalnızca kurallar değil, insanların kalpleri sağlar. Bir anne çocuğunu yetiştirirken, bir komşu diğerine yardım ederken, bir…

Aşağıda, eldeki sınırlı kaynaklar ışığında Prof. Dr. Bekir Tuğcu’yu ekonomi perspektifiyle ele alan özgün bir blog yazısı yer alıyor. (Not: araştırmalar tıpla ilgili olduğunu gösteriyor; bu yazıda “ekonomi bakışı” bir düşünsel çabaya dayanıyor.) — Kaynakların Kıtlığı ve Seçimlerin Ağırlığı: Bir Ekonomistin Perspektifinden Prof. Dr. Bekir Tuğcu’ya Dair Her ekonomist bilir ki kaynaklar sınırlıdır; bütçeler sınırlıdır; tercihler her zaman bir bedel taşır. Bir insan biyografisi, özellikle akademik ve mesleki yönü olan bir figür için, bu tercihlerin ve kaynak kullanımının izini sürmek bakımından da bir ekonomi benzeri analiz gerektirir. Prof. Dr. Bekir Tuğcu’yu tanımaya çalışırken elimizdeki veri parçaları, bir “beceri portföyü” ve…

Kahkaha Çiçeği Ne İşe Yarar? Toplum, Cinsiyet ve Kültür Üzerine Sosyolojik Bir Okuma Bir Sosyoloğun Gözünden: Çiçeklerin Sessiz Sosyolojisi Toplum dediğimiz şey, tıpkı bir bahçe gibidir. Her birey, o bahçede farklı biçimde açan bir çiçektir. Ben bir sosyolog olarak, doğayı yalnız biyolojik değil, toplumsal anlamların taşıyıcısı olarak da görürüm. Kahkaha çiçeği —adıyla bile— insan ilişkilerinin neşeli, ama aynı zamanda kırılgan yanını temsil eder. Doğada bu çiçek, rengarenk yaprakları ve canlı görünümüyle dikkat çeker. Halk arasında çeşitli bölgelerde “zambakgillerden”, “gülhatmi” veya “güz çiçeği” olarak da bilinir. Fakat kahkaha çiçeğini asıl ilginç kılan, onun kültürel anlamıdır: gülmenin, dayanışmanın ve kadınsı neşenin simgesi…

Horst, Graben ve Orojenez: Toplumun Fay Hatları Üzerine Sosyolojik Bir Düşünce Bir Araştırmacının Samimi Girişi Toplumu anlamaya çalışmak, bazen yer kabuğunu okumaya benzer. Her katmanın altında bir başka anlam, bir başka gerilim yatar. Horst ve Graben kavramlarını ilk kez jeoloji derslerinde duydum: biri yükselen bir kütleyi, diğeri çöken bir alanı anlatır. Ama zamanla fark ettim ki, aynı dinamik toplumsal yaşamda da işliyor. İnsan ilişkilerinde, sınıflar arasında, hatta cinsiyet rollerinde bile bir tür “sosyal jeoloji” var. Yeryüzü nasıl orojenez —yani dağ oluşumu— süreçleriyle biçimleniyorsa, toplum da sürekli yeniden şekilleniyor. Toplumun değerleri, normları ve rollerinin arasında tıpkı bir fay hattı gibi ince…